"විකසිත පෙම් පොකුරු පියුම් "

විකසිත පෙම් පොකුරු පියුම්
ඔබේ පයට පොඩි වී ගියාදෙන්
පතිකුලයට අද මට පිටුපා යන
මගේ සොඳුරු ළඳුනේ

හිතේ කඳුළු බිඳු රෑ තනි යහනේ
ඉහ ඉද්දර හිඳ ඉකි බිඳිනා සඳ
ආදර සැමරුම් ප්‍රේම පුරාණේ
ඔබට විරහ ගිනි නොගෙනේවා

තනිකම රජයන පාලු විමානේ
ගොම්මන් කළුවර හඬා වැටෙද්දී
ඔබ දිවි අරණේ රුවන් විජිතයේ
මැණික් පහන් වැට දැල්වේවා

පණ්ඩිත් අමරදේවයන්ගේ  හඩින්  ලාංකේය සංගීත ක්ෂේත්‍රයට දායාද වුනු ගීත ගොන්න අතුරින් ප්‍රමුඛතම ගීතයක් වන “විකසිත පෙම් පොකුරු පියුම්” ගීතය පිලිබඳ සටහනක් තැබිය යුතුමය. එදිනෙදා ජීවිතයේදී පුවත්පතක් බලන අවස්ථා වල ආදරය නිසා වන ජීවිත හානි කිරීම් පිළිබඳව වරෙකට වඩා වැඩි ප්‍රමාණයක් පොල් අකුරින් ශීර්ශපාට සමඟ අප දැක ඇත්තෙමු. ඉන් බහුතර අවස්ථා ඇත්තේ පෙම්වතා විසින් විරහව දරා ගත නොහැකි අවස්තා වල සිය පෙම්වතියගේ ජීවිතය අහිමි කිරීම් වේ. එය එසේ සිදු වෙද්දි සියලු විරහ දුක් ඒකපාර්ශවීයව විඳින පෙම්වතුන්ද මිහිපිට නැතුවාම නොවෙයි. එපමණක් නොව ඒ සියලු දුක දරාගෙන සිය පෙම්වතියගේ සැපතම ප්‍රාර්ථනා කරන්නෙක් වේද ඔහු සිතා ගත නොහැකි තරම් ශක්තිසම්පන්න සිතැත්තෙකු වනවාට නිසැකය. මෙම ගීතය තුල සිය ප්‍රාර්ථනා දහසක් පෙම්වතුන්ගේ සිතුවිලි අවකාශයට එක් කරන්නේද එවන්ම පෙම්වතෙකි. 

විකසිත පෙම් පොකුරු පියුම්
ඔබේ පයට පොඩි වී ගියාදෙන්
පතිකුලයට අද මට පිටුපා යන
මගේ සොඳුරු ළඳුනේ..
“සොඳුරිය ! තවමත් ඔබ වෙනුවෙන් සිතැති ඔබට නොවටින පිවිතුරු පෙම් සිතිවිලි ඔබේම පයට පෑගී පොඩි වී ගියදෙන්. මගේ ආදරයට පිටුපා අද ඔබ වෙනකෙකු අතිනත ගන්නා දිනයයි.. “ ඔබට ඔබ ආදරය කල තැනැත්තෙකුගෙන් වෙන් වී සිටින්නට පුළුවන් වේවි. එනමුත් ඔහු හෝ ඇය අනෙකෙකුගේ වීම දරා ගැනීම එතරම් පහසු දෙයක් නොවනු ඇති. ගීතයේ උක්ත පෙම්වතා මුහුණ පා ඇත්තේ එවන් අසීරු අවස්තාවකටයි. 

හිතේ කඳුළු බිඳු රෑ තනි යහනේ
ඉහ ඉද්දර හිඳ ඉකි බිඳිනා සඳ
ආදර සැමරුම් ප්‍රේම පුරාණේ
ඔබට විරහ ගිනි නොගෙනේවා…
යහන අපේ බොහෝ මතක අවදි කරවයි.රාත්‍රිය, ඒ නිසංසල බව හුදෙකලා සිතකට සුන්දරම මතක ආවර්ජනයට මවා දෙන්නේ කදිම වටපිටාවක්. “මම තනි යහනේ දුකින් තැවුනද, අපේ ආදර මතකසටහන් කිසි ලෙසකින් ඔබට විරහ දුකක් නොගෙනේවා..!” ඔහු ප්‍රාර්ථනා කරයි..

තනිකම රජයන පාලු විමානේ
ගොම්මන් කළුවර හඬා වැටෙද්දී
ඔබ දිවි අරණේ රුවන් විජිතයේ
මැණික් පහන් වැට දැල්වේවා..
“මට හිමි තනිකමද සමඟ අඳුරේ මා දුකින් තනි වෙද්දී ඔබට හිමි වටිනා නව ජීවිතයේ ඔබ කිසිඳු දුකකින් තොරව සියලු සම්පත් සමඟ ජීවත් වේවා !” ගීතය ප්‍රාර්ථනා ගොන්නක එකතුවක් ඒ ඔහුගේ පරම අවසන් ප්‍රාර්ථනාවයි.

ගීතය ඔබගේම අත්දැකීමක් ලෙස රසවිද ගතහොත් දෑසට කඳුලක් නොනැගෙනවානම් එය පුදුමයට කරුණකි. ගේය පද අජන්තා රණසින්හයන්ගෙනි. පසු කලෙක ගීත ආකෘතිය බොහෝ වෙනස්කම් වලට ලක් වුවත් කේමදාසයන් විසින් ප්‍රථම ගීතයේ යොදා ඇති ස්වර සහ විරාම මෙම ගීතයේ හැගීම් වඩ වඩාත් දනවන්නට සමත්කම් දක්වයි. අමරදේවයන්ගේ ගැඹුරු ආත්මීය හඬින් විරහව විඳින විඳවන රසික හදවත් අතර තැන්පත් වෙයි. සේකරයන්ගේ පද, කේමදාසයන්ගේ ස්වර, අමරදේවයන්ගේ හඬ තුලින් දිව්‍ය ලෝකයම දැන් වඩාත් හැඩවන බව, අමරදේවයන්ගේ වියෝවෙන් ශෝකයට පත් රසිකයින් අතර කතා බහට ලක් වෙද්දී… රසික හද වෙලාගත් ගීත බොහෝ රචනා කරන්නට යෙදුන, මෙවන් ප්‍රතිභාපූර්ණ ලෙස විරහව පද වලට නැගූ අජන්තා රණසින්හයින්ද දෙව් ලොවේ ඔවුන් අතරම සිටින බව නොඅනුමානය.. ඔබ තුමන්ලාට නිවන් සුව ! ඔබ වියෝ වුවද ගීතයක් මිමිණෙන වාරයක් පාසා ඔබ අමරණීයයි… 

ගායනය – ඩබ්. ඩී. අමරදේව
පද රචනය – ආචාර්ය අජන්තා රණසිංහ
සංගීතය – ප්‍රේමසිරි කේමදාස